Laaghangend fruit

Wat moet je zonder schaar? Die vraag doemt op als ik voor de spiegel een lange neushaar afknip. Meestal gebruik ik bij het verwijderen van neusharen zo’n zoemend apparaatje. Maar als de haartjes te lang zijn heb je toch heus een schaar(tje) nodig.
     Soms – best vaak eigenlijk – fantaseer ik over een verblijf op een vredig, onbewoond eiland, het liefst daar waar het altijd lekker weer is en de zee blauw. Natuurlijk moet er voldoende voedsel en water voorhanden zijn, denk aan laaghangend fruit en een heldere bron. (Goh, mijn fantasie lijkt verdomd veel op die Bijbelse idylle beschreven in Genesis 2:7-15, bekend als het Hof van Eden, het aardse paradijs.) Wat heeft een mens verder nodig? Een schaar natuurlijk! Zonder dat ding krijg je namelijk een verwilderde, vervilte haardos en groeien je vingers en tenen snel uit tot klauwen. Zonder schaar verdwijnt het verschil tussen mens en dier, als dat er is.
     Het schijnt dat zulk gereedschap in het bronstijdperk het daglicht zag, ergens in Mesopotamië tussen de tiende en twintigste eeuw voor Christus (dus ook ver vóór alle Bijbelverhalen). Het betrof de zogenaamde veerschaar. Scharen zoals we nu kennen – met een scharnierpunt – werden pas honderd jaar na het begin van onze jaartelling gefabriceerd door de Romeinen.
     Genoeg weetjes, nu snel terug naar mijn onbewoond eiland waar laaghangend fruit, water én een schaar voorhanden is. Wat heb je er verder nog nodig? Gezelschap zou leuk zijn: een kwispelende hond, olijke aap of pratende kaketoe. Ook fideel is een dagelijkse dropping van een papieren krant vol achtergrondverhalen, cartoons en puzzels om het brein actief te houden. Is de krant uitgeplozen dan is-ie te gebruiken voor knipselkunst, een zowel rustgevend als artistiek tijdverdrijf dat zijn oorsprong vond in het oude China. Zie je nou wel, ook daarvoor heb je een schaar nodig.

Veerschaar uit het bronstijdperk.
Een scharnierpunt ontbrak nog.

Afbeelding uit het Museum voor Papierknipkunst in Westerbork, Drenthe.