zondag 24 november 2024

Star

De roetveegpiet is een geweldige vondst, een voorbeeld van vindingrijkheid. Ergens is een onbekende slimmerik met dit idee, dit woord, op de proppen gekomen. Hij of zij verdient alle lof, want de gevoeligheden rondom zwarte pieten werden ermee naar rustiger vaarwater geloodst. Op een paar smeulende brandjes na, vindt eigenlijk iedereen de roetveegpiet wel prima. Zeker kinderen, die van nature een stuk minder star zijn dan volwassenen. De beroete binnenzijde van een schoorsteen is voor hen een aannemelijke verklaring. Daarnaast staan die zwarte of gekleurde vegen heel leuk op al die pietentoeten, van welke afkomst of huidskleur dan ook. Kortom: de bedenker van de roetveegpiet verdient een pluim, desnoods een standbeeld. Vraag is: voor hoelang?
     Schoorstenen staan op omvallen. De energietransitie zorgt ervoor dat ze verdwijnen, niet alleen van onze woonhuizen, maar ook uit de industrie. Hetzelfde geldt voor uitlaten onder gemotoriseerde voertuigen en rookbrakende pijpen van schepen. Achterhaalde techniek, ouwe meuk. Jawel, ook de vertrouwde schoorsteen op de stoomboot uit Spanje is binnen niet al te lange tijd museumrijp. Lang verhaal kort: hoe verklaart men in de nabije toekomst de roetvegen op de gezichten van al die olijke pieten?
     Een antwoord heb ik niet. Maar tegelijkertijd vraag ik me af of kinderen rond Sinterklaas wel op verklaringen zitten te wachten. Zij komen er vroeg of laat toch wel achter hoe een ware Pieterbaas eruitziet: als een bestuurder van een bestelbusje waarop PostNL, DHL, UPS of FedEx staat. 

zondag 17 november 2024

VIP

Nadat een hardnekkig virus uiteindelijk na weken mijn lichaam had verlaten, besloot ik dat het tijd was voor catharsis, in gewoon Nederlands zoiets als emotionele zelfreiniging. Volgens de oude Grieken zou het een helend, zuiverend effect hebben op hen die het moeilijk hebben, vooral mentaal. In al mijn simpelheid nam ik dit reinigingsproces echter vrij letterlijk en besloot naar de wasstraat te karren. Als mijn vierwieler - verlengstuk van 's mans ego - blinkt aan zowel de buiten- als binnenzijde, dan voel ik me vanzelf weer de oude, was de insteek.
     Zo gezegd zo gedaan en even later vroeg ik aan de wasstraatbeheerder om een VIP-behandeling. In de desbetreffende carwash is ‘VIP’ het meest uitgebreide wasprogramma. Je auto wordt dan ook aan de onderkant gewassen, bovendien behandeld met een speciale wax. Het is het duurste programma, maar op incourante dagdelen genieten senioren een flinke korting. Daarnaast is het fijn om je eens in de zoveel tijd VIP te voelen, wat slim is bedacht door de ondernemer.
     Een halfuur later koerste ik weer spic en span door de aangename weidsheid van de polder. Mijn autootje straalde plezier uit, stuurde lekkerder, knorde tevredener. Ter vervolmaking van het kleine geluk zette ik de boordradio aan, hopend op een aangenaam geluid. Helaas viel ik midden in een nieuwsuitzending die een lawine van ellende over me heen stortte, wat mijn zuiveringsproces bepaald geen goed deed en het VIP-gevoel verjoeg. Als de wiedeweerga drukte ik op de uitknop. 
     Struisvogels zijn heus zo gek nog niet. 

zondag 10 november 2024

Spijkerschrift

Vijfduizend jaar geleden liep een vrouw glimlachend door een dorpje in Mesopotamië. Dit zuig ik uit mijn duim. Toch is het honderd procent zeker dat rond die tijd een vrouw glimlachend door een dorpje in Mesopotamië liep. Dat een mens glimlachend door een dorpje banjert is immers van alle tijden en plaatsen, dus ook in het Mesopotamië van vijfduizend jaar terug. Hoe die vrouw eruit zag weet ik vanzelfsprekend niet. Ook niet waarom ze glimlachte. Mogelijk had ze een binnenpretje. Wie weet lachte ze de knappe dadelverkoper toe. Misschien was ze het spijkerschrift machtig en had ze kort daarvoor iets grappigs gelezen op een kleitablet. Hoe dan ook, iéts deed haar glimlachen.
     De anonieme vrouw is verdwenen, verwaaid als pluis, uiteindelijk als sterrenstof. Heel misschien liet ze ons een paar potscherven na, maar die liggen meters onder de versteende grond verstopt, ergens tussen de Tigris en de Eufraat. Tussen haar leven en het vloeipapierdunne vacuüm dat we 'vandaag' noemen, liggen vijfduizend jaren waarin vele goden kwamen en gingen om opgevolgd te worden door andere goden die kwamen en gingen. Vijftig eeuwen waarin zich grote volksverhuizingen voordeden, epidemieën rondraasden, soorten uitstierven, biotopen verdwenen, oorlogen woedden, machtsovernames en revoluties plaatsvonden, idealen opbloeiden en weer doodbloedden en atoombommen ontploften.
     Natuurlijk kan ik eindigen door te schrijven dat de glimlach van de onbekende Mesopotamische vrouw verloren is gegaan tijdens die lange, tumultueuze tijdreis naar het heden. Maar evengoed kun je stellen dat haar smile eeuwigheidswaarde heeft, als remedie bij momenten dat we onszelf te serieus nemen.

Het spijkerschrift ontstond vele duizenden jaren geleden in Mesopotamië,
het huidige Irak en omgeving. Eerst ging het om praktische aantekeningen, 
maar vanaf 2400 v. Chr. werd het ook 'gewoon' als lectuur gebruikt.
Bron: Wikipedia.


zondag 3 november 2024

Bewijs

Verrast keek ik naar de twee rode streepjes op het stripje, de bevestiging dat ik het onder de leden had. Niet eerder testte ik mezelf, dus bewijs ontbrak tot dusver. Nu ligt dat er wel. Ik deed de test omdat ik me uit het niets grieperig voelde, om niet te zeggen hondsberoerd. Even later werd ik dus geconfronteerd met iets concreets: covid.
     Beetje raar misschien, maar die twee rode streepjes voelden statusverhogend. Vergelijk het met geopereerden die hun littekens showen. Of met veteranen die het stempel PTSS uitdragen, iets wat je overigens ook steeds vaker tegenkomt bij politiemensen, brandweerlieden of andere hulpverleners. En laat ik vooral de vele huismoeders en -vaders, managers, politici, leerkrachten, et cetera, niet vergeten die door een bevoegd arts gediagnosticeerd zijn met een burn out. Of snel afgeleide types die zichzelf officieel ADHD'er mogen noemen. Of stemmingsgevoeligen die te horen krijgen dat ze aan borderline lijden. Je hebt iets dat via een erkende diagnose aantoonbaar is. Met dit soort labels kun je thuiskomen! Je kunt dan niet alleen op aandacht rekenen, maar ook op meer begrip, misschien wel op achting. Sterker: je kunt erover geïnterviewd worden of lezingen geven, er krantenartikelen mee vullen, boeken zelfs.
     Ongetwijfeld oogst ik kritiek door voorbij te gaan aan het leed dat genoemde ziektes, lichamelijke of mentale verwondingen veroorzaken. Volkomen terecht natuurlijk. Toch kan ik me niet geheel aan de mening onttrekken dat we ons leed graag bewézen zien. Zonder de uitkomst van mijn covidtest – de twee rode streepjes – had ik gedacht een ordinaire griep onder de leden te hebben, niet de moeite van het vermelden waard. Maar nu hang ik het aan de grote klok. Bedenkelijk.