Stofstorm

In de gelukzalige leegte van Flevoland zwoeg ik over een eenzaam polderweggetje. Geen mens te zien, wel herkauwend melkvee en een groepje zadelbruine merries met hun hoogbenige veulens. Doodstil is het, alleen mijn fietsbandjes fluisteren swswswswswsw. Totdat achter mij geruis aanzwelt. 

     Er nadert iets groots, ik stuur alvast naar rechts, zoek onzeker de rand van het asfalt. Geruis wordt geronk en vervolgens gebulder. Het blijkt een tractor waarachter een oplegger met torenhoog gestapelde hooibalen. Augustus oogstmaand. De combinatie raast links langs me, ragt daarbij deels door de ruige berm omdat het weggetje te smal is voor ons beiden. Ik fiets nu in een ziedende storm van stof en hooi. Maar ik leef nog dankzij de galanterie van een tractorchauffeur die tijdens zijn inhaalmanoeuvre tot ver buiten de verharding stuurde om mij te sparen.

     Stomme vraag: waarom ontzag hij me? Het moet iets te maken hebben met onze biologie, met gezond verstand, ethische gevoelens, opvoeding, spelregels en daarmee samenhangend: met angst.
     Biologisch gezien is het voor sociale dieren handig om soortgenoten te ontzien. Een gezond verstand is eveneens meegenomen, psychopaten tonen hoe het anders kan. Ethisch gevoel is wellicht aangeboren of zit cultureel ingebakken. Opvoeding zorgt voor een moreel kompas waardoor je rekening houdt met de ander. Voor de spelregels verwijs ik naar de tien geboden of vijf zuilen, maar liever nog naar het Wetboek van Strafrecht. Angst is logisch: voor dood door schuld wordt een mens zwaar gestraft.
     Dat die tractorchauffeur mij als kwetsbare fietser op dat smalle landweggetje intact liet is dus geheel volgens de norm. Maar aangezien uitzonderingen nog steeds de regel bevestigen, haal ik opgelucht adem. Gelijk een strot vol stof en hooi.