Burgerman

Mijn parket. Essenhout. Zesendertig jaar oud. Bevalt me best. Praktisch en fraai. Heeft een druk gezin met vele huisdieren en een boel aanloop over zich heen gehad. Nu is het een stuk rustiger; het wordt doorgaans nog slechts betreden door mijn kakkies, de voetkussentjes van mijn kat en de schoenzolen van een enkele dwaalgast. De vloer behoeft weinig onderhoud: een paar keer in de week de stofzuiger erover en af en toe een doekje, bijvoorbeeld als de kat heeft gekotst. Maar eens per jaar is er groot onderhoud. Dan moet alles aan de kant en krijgt de vloer een nieuwe laag polish. Da’s hard werken - met krakende knieën - waarna de polish twee uur moet indrogen en gedurende die tijd niet mag worden betreden. Om dat te bewerkstelligen wordt de kat het huis uit gebonjourd en ik ga op de bovenverdieping uitrusten van de vermoeienissen. Wanneer de tijd rijp is, daal ik verwachtingsvol de trap af, overzie de nu spiegelende vloer, zet alle huisraad terug op z’n plek en ten slotte mag ook de (beledigde) kat het pand weer betreden. Mijn woonkamer glimlacht als vanouds. Klein burgermansgeluk.

 

Coulissen

Afgelopen week, terwijl iedereen met Lonely Planet op stap was naar kleurrijke oorden, las ik in mijn comfortabele tuinstoel twee Amerikaanse klassiekers: The Grapes of Wrath van John Steinbeck en The Catcher in the Rye van J.D. Salinger. Deels deed ik dit om te checken in welke mate mijn Engels aan roest onderhevig is. Maar deels ook omdat het wel interessant klinkt als je zegt dat je tijdens je vakantie The Grapes en The Catcher hebt gelezen. Het geeft je een culturele status - ben ik best gevoelig voor -, en dat voor een fractie van de kosten van zo’n verre trip. Stel nu dat zo’n Lonely Planet-reiziger vertelt dat-ie onlangs in Burkina Faso, onder een schitterende sterrenkoepel en gezeten op een termietenheuvel, een nacht lang met een lokale, qat kauwende albino heeft zitten filosoferen over de invloed van pigment op ritmegevoel, dan is het nuttig terloops te droppen dat jíj in dezelfde tijd The Grapes of The Catcher tot je hebt genomen. Per slot gaat het in het leven om wat een ander denkt dat je bent, of naar de tijdgeest: hoeveel likes en volgers je scoort. Overigens vond ik die twee boeken knap deprimerend. Maar als je tussen de coulissen kijkt, geldt dat ook voor heel wat vakantiereizen.

Praten

‘Bezwaar als ik erbij kom zitten,’ vroeg de vrouw toen ze van haar elektrische fiets stapte. Ik zat op een eenzaam bankje, in stilte, mijmerend en uitkijkend over het Veluwemeer. Natuúrlijk had ik bezwaar, maar ik zei van niet.
‘Vaak zaten mijn man en ik hier op dit bankje,’ stak ze van wal. ‘Hij genoot zó van het uitzicht.’ Ik dacht, daar begint het gelazer. En jawel, al snel kreeg ik haar larmoyante verhaal over me heen.
Jarenlang stonden zij en haar man met hun caravan op een camping hier vlakbij. Tot hij doodging. Darmkanker. Zij stond nu dus alleen op die camping en dat vond ze ‘best moeilijk’. Drie jaar lang had ze haar man thuis verpleegd. Tot het niet meer ging en hij naar het ziekenhuis moest. Nu deed ze in datzelfde ziekenhuis vrijwilligerswerk. ‘Bedden rondrijden en soms met de mensen praten. Want ja, ik heb dus zelf meegemaakt hoe groot het leed daar is.’
Er kwam een andere vrouw aanrijden, nu eentje op een gewone fiets. Ook zij stopte en vroeg ons vriendelijk of we een beetje wilden inschikken. Zij moest even op adem te komen, had tegenwind. Ik maakte van de gelegenheid gebruik door haar mijn zitplaats aan te bieden. ‘Moet hoognodig verder,’ verzon ik. Daarop zei ik de vrouwen gedag en toen ik op mijn Gazelle sprong hoorde ik achter me: ‘Vaak zaten mijn man en ik hier op dit bankje.’

Agiel

Sportauto’s kun je onderverdelen in vijf categorieën: kapperswagentjes, patserbakken, stuurmanskarretjes, chique spul en ten slotte de klasse der supersports.

Kapperswagentjes zijn redelijk betaalbaar, maar vooral ietwat androgyn. De Fiat Barchetta, Alfa Spider en Mazda MX5 zijn goede voorbeelden. Haaks daarop staan de patserbakken, ook wel bekend als muscle cars. Hier niks geen halfslachtigheid maar pure testosteron, brute kracht en een donkerbruin rochelend geluid zoals bij de Chevrolet Corvette, Dodge Viper of Mercedes SLS. Bij de derde categorie, de stuurmanskarretjes, draait het niet zozeer om het aantal pk’s maar om agiliteit. Het zijn daardoor echt karretjes voor liefhebbers van ‘lekker hoeken’. Merken als Lotus en Donkervoort hebben een uitstekend imago op dit gebied. Dan het chique segment. Hier zit je goed in een Aston Martin of Jaguar, maar ook in (pseudo-)oldtimers als Morgan, MG of Austin Healey. Niet zelden zie je gedistingeerde heren achter het stuur, vaak met een petje op teneinde hun kaalheid te verbergen. Ten slotte de supersportklasse. Hier scoren vooral Ferrari, Porsche en Lamborghini. Dikwijls rijden goed boerende voetballers in dit soort peperdure bolides. Wat me bij deze beroepsgroep opvalt is hun minutieus gecultiveerde haardracht. Ik vermoed daarom dat ze vaak een een-tweetje spelen met hun kapper. Dus als je een androgyn sportwagentje naast een Ferrari geparkeerd ziet staan, dan weet je hoe het zit.

Jongensleed

‘Mneer-mneer,’ klinkt het achter me. Ik kijk om en zie een joch achter me aan spurten. Een jaar of dertien-veertien, ontbloot bovenlijf, korte broek, baseballpetje, gympen. Ik knijp in de remmen en wacht ‘m op. Naderbij gekomen, legt de knul amechtig zijn situatie uit. Hij was met zijn vriend aan het skaten vanaf het viaduct, en die vriend was loeihard tegen de grond gesmakt en vergaat nu van de pijn. Hij wijst naar het slachtoffer dat zo’n dertig meter verderop tegen het talud zit te creperen. Op diens blote rug en armen ontwaar ik vuurrode plakkaten.

‘Ons beltegoed is op, heeft u een mobieltje,’ vraagt de jongen ietwat paniekerig, ‘dan kan ik thuis bellen om te vragen of ze ons op komen halen.’ Ik overhandig hem mijn mobieltje. Hij belt maar krijgt geen gehoor. De knul geeft mij m'n mobieltje terug. ‘Dank u mneer.’

Ik heb met het tweetal te doen, vraag of ze niemand anders weten die ze kan ophalen. Niet dus. ‘Je kunt ook 1-1-2 bellen,’ opper ik voorzichtig. ‘Mwah, da’s ook weer zo iets,’ zegt de jongen terwijl hij naar zijn gewonde vriend op het talud kijkt, ‘zo erg is het nou ook weer niet, denk ik...’ Ergens begrijp ik hem wel. Iedereen had de jongens natuurlijk al aan de kop gezeurd geen malle fratsen uit te halen met de skateboards, maar die waarschuwingen hadden ze stoer weggelachen. En om dan nu met een zieken- of politiewagen thuis te worden bezorgd is natuurlijk uncool. En op school is waarschijnlijk ook alles ruk. En de meiden uit de klas zijn niet erg chill. Dan maar met z’n tweetjes skaten vanaf het viaduct. Dan maar risico’s nemen. Dan maar lijden. Jongensleed.

Bereisd

Vriendin en ik zitten in een strandpaviljoen in Kijkduin. De zon buldert op de parasollen. Een karafje witte wijn en 'n schotel carpaccio pimpen ons tafeltje. Ook bij het gezelschap naast ons gaat het er gezellig aan toe. Het betreft een groepje Hagenezen. (Geen Hagenaren dus!) De buikige man die het meest aan het woord is, blijkt een bereisd type. Hij verhaalt daarover in geuren en kleuren.
‘Kèk, nâh Spanje of Turkèe ga je allein mâh om te zuipuh. Dat kan altèd nog, mâh nu wil ik eerst dinguh zien, begrèp je? Vreemde culturȃh, natuȃh, mauie steduh en zo.
Ik wilduh èguhnlèk nâh Kenia, Tanzania en Zanzibar, die kant op. Mâh daâhrvoâh gold un negatief rèsadvies, want eâh was gelazuh met Boko Haram. Daâhrom ben ik mâh nâh Costa Rica gegaan. Maui joh. Niet allein ut strand, mâh ben oâk vèf dagen lang doâh ut oeâhrwoud getrokkuh. Je weit nie wat je ziet. Beistuh,  tropiese vâugels en zo.’
Hij laat opnieuw een rondje (pils) aanrukken en vertelt over een andere reis. Thailand.
‘Kek, ik zeg mâh zo, als je thuisblèft kost ut oâk géld. En Thailand in januȃri is geweldug. Heil modeâhrn oâk; ze zèn dâh ech nie achtelèk. Ik hep dâh een bodycheck latuh doen, in zo’n MRI-scanneâh, weit je. Kostuh drie mèeâh*. Kost hieâh minstuns vèftien mèeâh. En je krègt dâh echt un A1-behandeling, kwa medische zorrȃg, omdat ze weten dat ze alles kunnuh declareâhren omdat westersuh mensuh meestal goed verzekȃhd zèn. Aâhrdiguh gastuh trauwens, die Thai.
Daarna herhaalt de man zijn adagium: naar Spanje of Turkije ga je slechts om te zuipen, en dat kan later altijd nog. Wij daarentegen, willen niet op later wachten en bestellen nog een karafje teneinde stiekem mee te kunnen genieten van de verhalen van deze wereldreiziger.

*Een  mèeâh (meier) was/is Bargoens voor honderd gulden/euro.