Bandoeng

Nooit was ik er eerder, maar ineens doemt, vlakbij het gelijknamige dorp, het oude zendstation Radio Kootwijk op. Tussen weidse zandverstuivingen en heidevelden, en omringd door naaldbos, staar ik naar een betonkolos in Art Nouveau-stijl die qua vorm het midden houdt tussen een reusachtige sfinx en een middeleeuwse dôme. De aanblik is surrealistisch - hier lijkt iets niet te kloppen -, gebouw en landschap zijn van verschillende planeten. Ofschoon ik me zowat in het hart van overbevolkt Nederland bevindt, lijkt alles nu, op deze stille maandagmiddag, oneindig ver weg. Geen verkeersgeluiden, nauwelijks bezoekers (althans op dit moment), geen vlagvertoon of horeca. Slechts het geluid van de wind, een tierelierende vogel, een schuwe wandelaar en wellicht straks in de schemering een roedel edelherten. Ofschoon prachtig, oogt deze oude (radio)tempel ook sinister, ja zelfs vijandig. Roest, betonrot en isolement hebben een bevreemdende uitwerking op de bezoeker. Gebouw en decor zouden zo in Bond-film passen als de perfect hideout van een of andere snoodaard. Daarentegen werd, begin vorige eeuw, vanuit dit oude, exentrieke zendstation een van de meest vertrouwwekkende zinnetjes uit Neêrlands koloniale radiogeschiedenis de ether in geslingerd: ‘Hallo Bandoeng*, hier Radio Kootwijk.’
Aardig extraatje is dat mijn wieg er ooit stond. Nee, niet in Kootwijk.

* Het zendstation in toenmalig Nederlands-Indië bevond zich iets buiten Bandoeng, op Java.